Güney Çin Denizi’ndeki sınırlarını genişletme iddiasında bulunan Çin ile Filipin arasında gerginlik her geçen gün daha da artıyor. Son zamanlarda Filipin gemilerine karşı tehlikeli manevralar gerçekleştiren Çin sahil güvenlik güçleri, devriye gezen bir Filipin sahil güvenlik gemisini tazyikli su ile taciz etti. İlginç görüntülere sahne olan tazyikli su saldırısında ölü veya yaralanma olmadığı fakat geminin GPRS sisteminin kullanılamaz hale geldiği bildirildi.
Yaşanan bu son olay, İtalya’nın Capri kentinde gerçekleştirilen G7 zirvesinde masaya yatırıldı. Zirveye katılan Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Birleşik Krallık ve ABD tarafından yapılan ortak açıklamada “Çin’in Güney Çin Denizi’nde sahil güvenlik ve deniz milislerini tehlikeli bir şekilde kullanmasına ve ülkelerin açık denizlerdeki seyrüsefer özgürlüğünü tekrar tekrar engellemesine karşı çıkmaya devam ediyor ve bu bağlamda Filipin gemilerine karşı tehlikeli manevralar ve tazyikli su kullanımının artmasından ciddi endişe duyuyoruz. Doğu ve Güney Çin Denizlerindeki durumdan ciddi endişe duyuyor ve statükonun güç ya da zorlama yoluyla değiştirilmesine yönelik tek taraflı girişimlerine şiddetle karşı olduğumuzu yineliyoruz” ifadelerine yer verildi.
GÜNEY ÇİN DENİZİ SORUNU NEDİR?
Son derece karmaşık bir sorun olan Güney Çin Denizi Problemi özellikle Çin Halk Cumhuriyeti, Vietnam, Filipinler, Malezya, Brunei ve Tayvan arasında deniz sınırları, adaların egemenliği ve doğal kaynakların kullanımı gibi konularda baş gösteren anlaşmazlıklar bütünüdür.
Sorunun temelinde Güney Çin Denizi’nin stratejik önemi bulunur. Oldukça bol doğal kaynaklara (petrol, doğalgaz, balıkçılık gibi) ve önemli ticaret yollarına ev sahipliği yapan Güney Çin Denizi’nde bulunan adaların birbirine yakınlığı, onlar üzerinde hak iddia eden ülkelerin güvenliği konusunda da problem oluşturmaktadır.
Son zamanlarda yayılmacı politikalarını çok daha agresif bir tutumla ortaya koyan Çin Halk Cumhuriyeti, iddialarını kabul edilemez boyutlarda genişletmekle kalmayıp bölgedeki bir dizi adayı askeri üs haline getirmiştir. Bu durum, bölgedeki diğer ülkelerle gerilimlere ve diplomatik anlaşmazlıklara yol açmıştır. Filipin ve Vietnam hükümetleri uluslararası hukuk çerçevesinde deniz haklarını savunurken, Çin ise kendi iddialarını güçlendirmeye çalışıyor.
Güney Çin Denizi’nde patlak veren gerilim, uluslararası toplumun da dikkatle takip ettiği konulardan. Birçok ülke, bölgedeki barış ve istikrarın korunmasına dair yıllardan beri büyük bir çaba harcamış ve sorunların barışçıl yollarla çözülmesi gerektiğini vurgulamışlarsa da henüz dişe dokunur bir çözüm bulunmuş değil.
